Schoonheid/lelijkheid: De hemel verslinden

Toen de Tweede Wereldoorlog net was uitgebroken, opperde een Britse onverlaat om de musea te sluiten. Uit veiligheidsoverwegingen, uiteraard. "Daar komt niets van in!" brieste Churchill (zeer terecht). "Juist in deze tijden is het belangrijk dat we nog kunnen zien tot hoeveel schoonheid de mens ook in staat is".

Dit maar om te zeggen dat ondergetekende een estheet is. Iemand die cultuur nuttigt omwille van de schoonheid. Mooie zinnen, prachtige woorden en raakgekozen beelden kunnen mij erg gelukkig maken. En ja, dan verzoen ik mij al eens met de mindere kanten van het bestaan.

Dat verklaart meteen waarom ik een grondige hekel heb aan recent werk als Het Smelt en Bonita Avenue. Dit soort literatuur toont immers vooral de lelijkheid des levens. Het is een genre, maar niet het mijne.

De hemel verslinden

Bij het lezen van de eerste hoofdstukken van dit boek, belandde ik wederom in een universum van afstotelijkheid (ril, ril). Ongewassen en ongemanierde jeugdigen, levend temidden van een grote troep, met ongekamde haren, bruine tanden en een zeer grof taalgebruik. Geen jubelkreten ontsnapten aan deze lezer, dat snapt u.

Toch las ik door en gaandeweg ontdekte ik iets heel verrassends! Er is namelijk wél heel veel schoonheid in dit boek. Anderen reageren bijvoorbeeld opgetogen over de woonstede van de hoofdpersonen. Het trouwfeest in de olijfboomgaard wordt door de gasten als "onvergetelijk" omschreven. En ook de ouders van dit zootje ongeregeld blijken eigenlijk best lieve mensen te zijn, die echt heel veel voor hun kinderen over hebben.

Het probleem is alleen dat de hoofdpersonen dit alles niet (kunnen) zien. Eens te meer: "Beauty is in the eye of the beholder". Wij zien wel de schoonheid van hun bestaan, zij zelf blijven er hopeloos naar zoeken en gaan er soms ook echt aan ten onder.

Alternatieve levens

Dit is inderdaad een tragisch verhaal over mensen die zoeken maar niet vinden. De hippiegeneratie bijvoorbeeld, die de hoofdpersonen heeft opgevoed, wilde zo graag los van de maatschappij leven en nobele waarden doorgeven. Toch kunnen ze niet verhinderen dat hun kinderen ontsporen. De nieuwe generatie zoekt evenzeer naar zingeving. Niet in Christelijke zin, wel in verzet tegen de maatschappij. Net als hun ouders kiezen ze er bewust voor alternatief te leven, weg van de drukte van de stad.

Op het einde van het boek is de cirkel rond, als iemand zegt: "Je vlucht uit de ene hand, naar die ene hand". Dat waar ze zich zo tegen hebben afgezet, blijkt uiteindelijk net wat ze nodig hebben. Een "loop" die voor meerdere verhaaldraden in dit mooie boek opgaat.

Kortom

Ik vond het prachtig, Bettina ook. Nu jij nog!