Eendagsvlinders - I. Yalom
Goed luisteren is een kunst, een vaardigheid die niet veel
mensen bezitten. Het is dan ook geen sinecure om een onbevangen toehoorder te
zijn. Want een mens heeft nogal vaak de neiging goede raad te spuien, rake
voorbeelden aan te dragen of pittige parallellen te trekken. En uiteraard is
een spitsvondig tussenwerpseltje ook nooit weg. En zo draait tijdens het
luisteren een intern motortje door, en als er een stilte valt, slaan we toe.
Of de verteller daar werkelijk iets aan heeft, is nog maar
de vraag. Want die wil vooral zijn verhaal kwijt, en als het even kan
doorpeddelen op zijn eigen gedachtenstroom. En dat is beslist lastig
als de gesprekspartner er steeds nieuwe gedachten tussengooit. Ja, we weten het
in theorie, en toch kunnen we het niet laten…
Want, beste mensen, goed luisteren, dat is een vak. Volledig
aanwezig zijn bij de gedachten van de ander, dat lukt bijna niemand. Maar toch
zijn er mensen die dat kunnen. Irvin Yalom is er zo eentje en in het boek
Eendagsvlinders mogen we over zijn schouder meekijken. Fascinerend!
In dit boek laat hij ons kennismaken met tien patiënten, hoewel
hij hen zelf niet zo benoemt. Verwacht geen zware psychoses, schizofrenie of
andere moeilijkheden. Zijn gesprekspartners zijn mensen zoals u en ik, die even
het Noorden zijn kwijtgeraakt. Ze hebben bijvoorbeeld te horen gekregen dat ze
ongeneeslijk ziek zijn, een naaste van hen is gestorven of vervelende
herinneringen uit het verleden blijven hen kwellen. Ook een aantal schrijvers
met een writers block komen bij Yalom
op bezoek.
In feite worstelen ze allemaal met hun eigen sterfelijkheid,
met het gegeven dat ze slechts eendagsvlinders zijn. En bij Yalom vinden ze een
luisterend oor. Wij kijken ondertussen mee in zijn brein. Wanneer stelt hij een
vraag, en welke vraag is gepast op dat bepaalde moment? Zal hij informatie
geven, of is een volledige aanwezigheid voldoende, vraagt hij zich af.
Wat vooral mooi is aan zijn aanpak is dat hij gelooft in een
holistische aanpak. Voor hem zijn mensen altijd meer dan een diagnose of een
symptoom. Hij wil het hele plaatsje bekijken en via een socratische methode
mensen zelf het antwoord laten vinden op hun vragen. Soms lukt dat tijdens een
sessie al, maar er zijn ook gevallen bij waar pas jaren later blijkt welke
impact zijn aandachtige luisteren heeft gehad.
Eendagsvlinders is een mooi en wijs boek. Met doorvoelde
levenslessen die niet op een belerende, maar juist op een heel organische
manier tot stand komen. Een fijne leeservaring over wat het is om mens te zijn,
over kwetsbaarheid en uiteindelijk ook over het belang van verhalen.
Geen klassiek boek voor een leesclub, maar wel eentje
waarover nog lang na te praten en te filosoferen valt. En dan wel goed naar
elkaar luisteren hè?
LEESCLUBVRAGEN
- Welk verhaal heeft je het meest geraakt (en wat zegt dat over jou)?
- Wat staat symbool voor jouw jeugd?
- Hoe moeilijk is het om oprecht en meelevend te luisteren?
- “Je bent minder bang voor de dood als je ten volle hebt geleefd” Wat is dat dan, ten volle leven?
- “je eigen kwetsbaarheid loslaten geeft rust” (oftewel: niet alles zien als een aanval op jezelf) op welke situaties is dat voor jou van toepassing?
- Hoe moeilijk vind jij de gedachte dat je (maar) een eendagsvlieg bent?
- “Als we het waarom van ons leven kennen, kunnen we overweg met elk hoe”
- Beschrijf een doorsnee etmaal, wat zegt dat over jou?
Reacties
Een reactie posten