Opladen!

Herfstmoeheid? Najaarsdipje? Oktoberinzinking? Hoe dan ook: tante is moe! En moet dus dringend haar batterijen weer even opladen. Geen sinecure in de hectische wereld om haar heen. En dus holde tante de laatste dagen wanhopig rond, op zoek naar rust.

Toeval bestaat blijkbaar echt niet, want uitgerekend vandaag hoorde tante van de interessante theorie van “restoring places”, bedacht en ijverig uitgewerkt door het echtpaar Kaplan. Twee omgevingspsychologen, die zich de vraag stelden: in welke ruimte komen mensen nu echt op adem?

En wat bleek: er zijn vier eigenschappen waar dergelijke plaatsen aan voldoen:

• Ze moeten je het gevoel geven dat je er even helemaal tussen uit bent
• Ze moeiten uitgestrekt zijn, ruimte bieden en je zin geven om verder te wandelen of te kijken
• Ze moeten aan je verwachtingen voldoen
• En het moeten fascinerende plaatsen zijn, met veel fijne details die je interesse prikkelen

Mmm, dacht tante, boeiend. En inderdaad beslist toepasbaar op een mooi heidelandschap en een verlaten strand. Maar je kunt het ook verbinden met een museum of een stemmig plein met historische gevels (en klaterend fonteintje). Allemaal ruimtes om te “herbronnen” zoals dat heet.

Maar, wegens blijde kinderschaar en arbeidsactiviteit kan tante er net zomaar even tussen uitknijpen om zilte zeelucht in te ademen of vrolijk bospaden te verkennen. Mentaal reizen lukt echter best. Daarom dacht tante: zijn boeken en verhalen ook niet “helend”? En kan je de karakteristieken van “restoring places” ook op teksten toepassen?

Tante gaat het gewoon uitproberen en wel met dit – inderdaad ontspannende – boek van Zafon:

Voor wie het niet kent, even duiden. De gevangene van de hemel is het derde boek in een reeks van vier. Alle boeken spelen zich af in een dromerig Barcelona, vol boeken en lezers. Elk boek kan je apart lezen, er is geen vaste volgorde. Bon.

Gaf dit boek tante het gevoel dat ze er even tussenuit was? Jazeker. Een mentaal uitstapje naar een pittoreske boekenwinkel en een labyrint met vergeten geschriften is exotisch genoeg voor ondergetekende. Voeg daar nog Barcelona, tapas en kerstsfeer aan toe en tante is weg van de wereld! Zafon schrijft bovendien heel vlot: meeslepend en met humor, zodat je moeiteloos kunt doorlezen en helemaal opgaat in het verhaal. Centraal in het boek staan wel enkele gruwelijke gevangenisscènes en suggesties van bijzonder pijnlijke martelingen. Niet bepaald oogstrelend, maar gelukkig wel ver van tantes bed. Is ze dus even afgeleid van dagelijkse beslommeringen? Si!

Maar had het boek ook voldoende ruimte? Viel er genoeg in te ontdekken, zodat een mens doorbladert en het werk niet terzijde schuift? Zeker wel. Het boek heeft een spannend plot dat een aantal mysteries uit de vorige delen wat meer achtergronden geeft. De personages zijn kleurrijk: in en in slecht, soms narcistisch, komisch of juist weer ontroerend. Genoeg om met veel plezier te exploreren!

En, beantwoordde het boek aan tantes verwachtingen? Zafon kennende wist ze dat haar een vlot leesbaar boek te wachten stond. Maar na lezing van een aantal zeer lovende recensies moet tante toegeven dat ze toch iets meer had verwacht. Het is allemaal wel bijzonder vlotjes en soepel en eigenlijk kan je de plot in een paar zinnen samenvatten (wat we dus niet gaan doen om de pret niet te bederven, no worries)

En dan het vierde en laatste punt: was het fascinerend genoeg? Buitengewoon? Mwa, neen. Voor tante had het allemaal wel wat meer mogen zijn. Wat meer diepgang en wat meer emoties ook. De personages stappen nogal vlotjes over problemen heen en alles lijkt mooi opgelost op het einde. Toch zaten er in het boek heel wat kansen voor een meer beklijvend verhaal: wraakgevoelens alom, jaloezie en haat, en ook liefde en loyaliteit. Maar het verhaal kabbelt nogal rustig en oppervlakkig verder en de hoofdpersonen staan er allemaal niet zo erg bij stil.

Kortom: heeft dit boek tantes batterijen opgeladen? Voor een deel wel, omdat het gewoon eens fijn is om een makkelijk boek te lezen (zeker als je net een aartsmoeilijke tekst hebt doorworsteld). Maar echt vonken gaf het niet, nee, geen knetterende elektriciteit bij tante te bespeuren. Daarvoor moet een boek haar toch net iets meer aanzetten tot mijmering. Haar een duwtje geven om de wereld en haar leven anders te bekijken. En dat is niet gebeurd. Jammer, want zo verdwijnt dit verhaal waarschijnlijk snel in het labyrint van vergeten boeken, ….