Moord en doodslag: een klassiek verhaal?

Het was de voorbije weken weer druk, want: kerstexamens! Wat in Nederland gewoon een proefwerkweek heet, wordt in Vlaanderen verheven tot heroïsche proporties. En dat zorgt uiteraard voor heel wat puberleed en gespannen zenuwen. Niet dat er gevochten werd op het scherp van de snee, maar er vielen harde woorden en nog net geen rake klappen.

Als moeder des huizes was ik de sergeant-majoor van dienst, en bemiddelde bij hoogoplopende conflicten over schermgebruik. Ik moest grenzen stellen, lijnen trekken, vermanend preken: iets wat moeders al eeuwen doen. Heel klassiek allemaal. Zit er dan geen vooruitgang in de mensheid? vroeg ik me vertwijfeld af.

Ken uw klassiekers is uiteraard altijd een goede leuze, maar die kwam deze week weer extra goed van pas. Huiselijk geweld te over in deze nieuwe bewerking van de Oresteia. Het leek dus wel gepaste lectuur in deze - in meerdere opzichten - donkere dagen.

Het huis met de namen

Colm Toibin maakte een heel vrije bewerking van de verhalencyclus rond Klytaimnesta, Elektra en Orestes. Voor wie het niet helemaal paraat heeft: even opfrissen:

• Agamemnon is een van de koningen die naar Troje trekt. Maar de wind zit tegen, en dus kan de vloot niet vertrekken.
• Om toch de wind in de zielen te krijgen fluisteren de goden hem een wel heel apart idee in: offer je dochter Iphigineia. 
• Klytaimnestra, de vrouw van Agamemnon, en de moeder van Iphiginea reist af naar het legerkamp, met het vooruitzicht dat haar dochter gaat trouwen. Niets blijkt minder waar, de dochter wordt genadeloos opgeofferd.
• De goden houden wél hun woord: de wind draait en het leger kan vertrekken.
• Klytaimnestra neemt jaren later wraak door Agamemnon te vermoorden.
• De twee andere kinderen van het koppel: Orestes en Elektra zijn helemaal in de war en vragen zich af of ze de moord op hun vader niet moeten wreken.

Dit is een hard boek. Een boek waarin men zonder verpinken schedels verbrijzelt, kelen opensnijdt en hele gezinnen uitmoordt. Laten we zeggen dat het contrast met de kerstsfeer nogal groot is. En weet u wat het is: ik wil dat allemaal niet weten. Blijkbaar. Even een uitstapje...

Para

Enkele weken geleden ging ik naar de voorstelling Para van Bruno Vandenbroucke. Een beklijvende monoloog over het nodeloze geweld van een groep Belgische paracommando's in Somalië. We spreken hier over zeer grote wreedheden ...denk ik althans, want tijdens de voorstelling gebeurde er iets vreemds. Toen het allemaal wel heel hardvochtig werd heb ik me blijkbaar volledig afgesloten van het verhaal. Ik zat erbij, ik keek ernaar, en plots stelde ik vast dat ik een heel deel gemist had en dat de acteur al aan zijn slotscène bezig was. Blijkbaar had ik mentaal de rolluiken neergelaten zodat het verhaal niet meer binnenkwam.

Lezen met tegenzin

Dat zelfde had ik ook een beetje met dit boek. Ik kon me maar niet inleven in de personages en raakte niet emotioneel betrokken. Ik las het met tegenzin en bedacht steeds weer uitvluchten om niet te moeten lezen. Er was altijd wel een ander taakje (zoals letten op studerende pubers). Niet dat het geen goed boek is, begrijp me niet verkeerd, maar wel omdat het zo wreed is dat je je afvraagt hoe mensen zulke drama's ooit te boven komen.En dan te bedenken dat dit een klassiek verhaal is dat vandaag de dag op verschillende plekken op aarde nog realiteit is.

Nee, dan zijn de conflicten rond de examens maar peulenschil. Kom, ik ga die pubers even een extra knuffel geven!