Dappere dames


De opvoeding der theekopjes is geen sinecure. Neem nu het adagium “wat gij niet wil dat u geschiedt, doet dat ook een ander niet”. Een constante uitdaging! Empathie is blijkbaar écht aangeleerd.

Of een andere heikele kwestie: uitleggen waarom je niet altijd je eigen zin kan doen. Dat mensen rekening moeten houden met elkaar, anders wordt het een chaos. En dus zijn er regels nodig. En afspraken. En moeten kindjes luisteren, binnen de lijntjes kleuren en in de pas lopen. Wel zo makkelijk.

Nu wringt daar natuurlijk ook wel meer dan één schoentje. Wat we willen van de theekopjes nu ook weer geen makke schapen maken. Noch robotjes. Integendeel! We willen hen opvoeden tot fijne mensen. Die niet de regel om de regel volgen. Die zich wel eens afvragen of die bepaalde regel wel zo’n goed idee was, achteraf gezien. Die zich waar nodig verzetten, omwille van de goede zaak. En die daarbij hun eigenbelang even opzij kunnen zetten voor het algemeen belang.

Zoals de hoofdpersonen (op een wel heel extreme wijze) deden in het boek waar tante deze week zo van smulde:


De citadel in dit boek is geen oeroud monument. Noch een middeleeuws bolwerk. Het gaat om een vrouwenverzetsgroep in Zuid-Frankrijk tijdens de Tweede Wereldoorlog. Dappere dames dus, die hun leven op het spel zetten, moed en opoffering tonen opdat anderen vrij zouden zijn.

Zoals vele boeken over de Tweede Wereldoorlog is dit een verhaal van menselijke wreedheid. Steeds weer schrikbarend hoe dun het laagje beschaving soms maar is. Er vloeit dus veel bloed. En er suizen heel wat kogels langs ons heen. Ook wordt er heel wat door donker struikgewas heen gekropen, codetaal gesproken en er ontploft ook af en toe een bom. Achtervolgingsscènes, martelingen en verlies, het zit er allemaal in. Net als een flinke scheut romantiek om het één en ander te compenseren.

Centraal staat het grote dilemma: mag je bloedvergieten om moorden te stoppen? Kan je verzet plegen zonder geweld? En hoe onschuldig ben je zelf als er tijdens goedbedoelde acties nodeloos veel doden vallen? Nee, verwacht geen Disneyversie van heldenmoed. Hier worden ook fouten gemaakt. Hier sterven ook goede mensen. En hebben de slechteriken ook zachte kantjes. In tijden van oorlog is niets zwart-wit.

Kate Mosse voegt aan dit straffe verhaal een tweede lijn toe. Namelijk die van een vierde-eeuwse monnik die in woelige tijden op pad is met een geheime codex. Een gevaarlijk document want vol van magische krachten. Hij verstopt deze codex in de bergen en gaat samen met de bewoners van de streek de strijd aan tegen vreemde bezetters. Net als de dames doen zo’n 1500 jaar later. Beide verhaallijnen raken met elkaar verweven als de verzetsgroep op zoek gaat naar de codex.

En Kate Mosse zou Kate Mosse niet zijn als ze er nog een flinke scheut magisch realisme aan zou toevoegen. Al was die etherische context minder aanwezig (en dus ook minder storend) dan in haar vorige boeken. De verzetsgroep uit de jaren ’40 kan met de codex namelijk een leger van geesten oproepen dat hen bij zal staan in de strijd tegen de bezetter. Een magische spreuk wekt immers alle doden op die in hun tijd gestreden hebben tegen onrecht en hun leven hebben gegeven uit liefde voor de anderen. Dit leger van duizenden geesten kan er uiteindelijk voor zorgen dat het goede zegeviert.

Maar dan zijn we al helemaal aanbeland bij het einde van het verhaal. En de weg daarnaar toe is juist zo heerlijk geschreven. Vlot leesbaar, met soms net iets te veel details om de eigen fantasie nog helemaal aan het werk te zetten. Maar na een paar erg moeilijke boeken was dit echt even heerlijk ontspannen voor tante. En, OK, de verhaallijnen pasten misschien net iets te mooi in elkaar. Maar zoals gezegd, het werd nooit te zoet of te pastelkleurig, gelukkig maar.

En toch was het vooral de epiloog die tante met verstomming sloeg. Want wat blijkt? De inzet van zovele vrouwen in de Tweede Wereldoorlog is systematisch onder de mat geveegd. De mannen gingen lopen met de eer en de medailles, de dames die eveneens hun leven gaven voor de vrijheid, werden zelden herdacht of beloond. En zo wordt een gewoonweg heerlijk lezende roman toch nog een eerbetoon aan al die moedige vrouwen. Die wel verder konden kijken dan hun eigenbelang. En die niet onverschillig bleven toen het helemaal fout dreigde te gaan met de wereld.

Inspirerend. Want, vraagt tante zich af, zou zij het lef hebben gehad de regels te breken en haar eigen belang radicaal opzij te schuiven? Of zou ze toch binnen de lijntjes hebben gekleurd? Gelukkig hoeft ze de proef niet op de som te nemen. Haar uitdaging beperkt zich tot de opvoeding der theekopjes. En dat is ook al een hele klus.

Reacties

  1. Leuk om te zien dat jij er ook van genoten hebt, het WOII gedeelte vond ik ook erg goed.

    groetjes,

    BeantwoordenVerwijderen

Een reactie posten

Populaire posts