Woord en beeld

Voor de theekopjes was de vakantie een beetje een beproeving. We gaan daar niet flauw over doen. Je zal maar twee historici als ouders hebben. Twee mediëvisten dan nog. En rondrijden in een streek vol Romaanse kerken.

Die ouders willen natuurlijk overal in. Ellenlang rondneuzen. Duizenden foto’s maken. En kirren van puur genot bij elk (ja elk) Romaans kapiteeltje. Zucht.

Maar toen dacht het oudste theekopje: ”if you can’t beat them, join them”. En hij begon te vragen wat er nu precies allemaal te zien was, en wat daar nu zo bijzonder aan was. Tot zijn grote verbazing bleken er allemaal fijne verhalen achter schuil te gaan. Daniel in de leeuwenkooi, Adem en Eva, de ark van Noach.

Spannend! En geïllustreerd. Met her en der een draakje of een tonguitstekend duiveltje. Dat gaf theetante alle kansen om het verhaal extra mooi te vertellen. De theekopjes luisterden ademloos toe. Op de drempels van de kathedraal van Bourges volgden ze de lotgevallen in het aards paradijs. Ze leefden mee met mens en dier tijdens de zondvloed. En na afloop riepen ze in koor: “Nog eens!”

Ja, ja, Bijbelse verhalen werken nog steeds. Zeker als je hen met beelden vermengt. Want de theekopjes leven nu eenmaal in een visuele cultuur. En met behulp van eeuwenoude kapitelen sprongen we zo moeiteloos van de 21ste naar de 12de eeuw en nog verder terug.

Dat oude verhalen geen oude koek zijn, heeft ook Craig Thompson ontdekt. In zijn nieuwste graphic novel Habibi:

Een prachtige ontdekkingsreis door de Islamcultuur, en nu eens echt in positieve zin. Uitgangspunt is namelijk de Arabische kalligrafie, schrijven verbindt er woord en beeld. Net als grahic novels doen. Elke bladzijde is een feest om naar te kijken. Vol sierlijke krullen, schitterende motieven en prachtige tekeningen. De ogen de kost geven! Smullen!

Maar ook het verhaal is de moeite waard. En moeilijk om zo even samen te vatten. Het gaat over Dodola en Habibi, twee kinderen die troost zoeken bij elkaar. In een harde wereld. Ze vertellen elkaar verhalen en bezweren het kwaad met wat Oosterse magie.

Het leven drijft hen uit elkaar, en beiden moeten heel wat ellende doorstaan. Maar de verhalen en de schoonheid houden hen over eind. Adembenemend hoe verhalen uit de Koran vermengd worden met hun eigen leven. Dan geeft die oude wijsheid weer commentaar bij hun lotgevallen, maar even goed vormt het inspiratie om ondanks alles toch weer verder te gaan. Soms wreed, vaak magisch, steeds schitterend in beeld gebracht.

Meeslepend! Alsof je in een golfstroom van beelden belandt. Moeilijk weg te leggen ook, dit boek. En toen het eenmaal uit was, restte tante enkel de verzuchting: “Nog eens!”