Middlesex: of hoe een verstekeling een goede vriend werd


Er is een boek aangespoeld ten huize theetante. Dat kwam zo. Een collega ging verhuizen en besloot een kleinere boekenkast te nemen (wat een idéé, maar soit). Op zo'n moment telt natuurlijk elke centimeter, dat begrijpt u wel. Een dikke pil liep in de kijker en moest het veld ruimen. 
Mijn collega is uiteraard geen barbaar en gaf het boek een nieuwe kans. Ze bracht het mee naar kantoor, en liet het daar los met de mededeling: "neem mij mee". Dagen, wat zeg ik, weken bleef het daar eenzaam liggen. Tot ik medelijden kreeg met deze verstekeling en dacht: vooruit dan maar, ik heb nog wel wat centimeters boekenplank over. En daar bleef het boek enkele maanden dolgelukkig staan, tot ik het deze zomer tijd had om het ook echt te lezen.

 En dat was allerminst een straf, want dit boek kreeg niet voor niets de Pullizer prijs in 2003. Wat een fantastisch meeslepend familieverhaal was dit. Het was amper weg te leggen, maar goed dus dat ik vakantie had (en het te warm was om iets anders te doen)


Middlesex vertelt het levensverhaal van Cal/Callie, die eerst als meisje geboren werd en na veertien jaar toch een jongen bleek te zijn, of iets daartussen in. Een besef dat heel langzaam groeide, en een situatie die wortelde in een lang genetisch verleden.

Dat eigenwijze gen is de echte hoofdpersoon van het boek. We ontmoeten het een eerste keer in een klein Grieks dorpje, waar opvallend vaak meisjes in jongens veranderen. Na de eerste wereldoorlog reist het mee naar Amerika, waar de voorouders van Cal/Callie een nieuw leven hopen te beginnen. Het gen raakt er vermengd met andere verwante en vreemde genen, en houdt zich een hele tijd schuil, tot het dus eind jaren '60 in een dokterskabinet in New York zijn ware aard laat zien en het leven van de familie helemaal omgooit.

Ondertussen hebben we al hoofdstukken lang meegeleefd met de flamboyante voorouders van Cal, zoals zijn oma Desdemona die zijderupsen teelde, zijn grootvader Larry die in Boston een illegale kroeg openhield en zijn vader Milton die een fortuin verdiende met Hambugers. We zien ook de wereld veranderen, de tweede wereldoorlog breekt uit, de fifties brengen een nieuwe keuken en de zwarte gemeenschap roert zich. Er komen hippies langs, betogingen en nieuwe presidenten. Jongeren laten hun haar groeien, de rokken worden korter en de radio speelt altijd weer een nieuw nummer.

In die lange geschiedenis blijft de familie trots op haar Griekse roots. Ze houden vast aan hun taal, hun gewoontes en hun kerk, maar doen ook vaak water in de wijn.  En zo laat dit verhaal zien dat niet alleen onze genen eeuwenlang impact hebben op nieuwe generaties, maar dat ook de cultuur in families wordt doorgegeven.

Kortom een prachtig boek, dat je doet huilen en lachen. En dat je uiteindelijk ook doet nadenken over genderidentiteit,  al staat dat uiteindelijk veel minder centraal dan de titel doet vermoeden. Want dit is uiteindelijk vooral een hartverwarmende vertelling over vluchten en opnieuw beginnen, koesteren en loslaten, en steeds opnieuw positie innemen.

Ik was er weg van!
___________________________________

PS. Van Eugenides las ik eerder Huwelijk en dat vond ik ook al zo goed!

Reacties

Populaire posts