Caesarion – Tommy Wieringa

Motto van de dag: een boek kan uw leven redden!

Natuurlijk droomt elke auteur ervan. Dat zijn of haar schrijfsels een diepe indruk nalaten. Dat ze aankomen als een mokerslag, of juist heel zachtjes nieuwe deuren openen naar onverwachte einders. Perspectieven worden verbreed, harten gelucht, begrip wordt gekweekt. En dat heeft zo zijn gevolgen.

Toch is de impact van een boek moeilijk te meten. Wat erg jammer is voor beleidsmakers en cententellers. Depressieverlagend? Burn-out vermijdend? Tolerantiebevorderend? Zoek er maar eens cijfers voor. Een schier onmogelijke opdracht, waar menig cultuurminnaar al eens diep om heeft moeten zuchten. 

Het boek dat ik deze week las is een uitzondering. Het heeft immers zijn levensreddende kwaliteit al ruimschoots bewezen. Onomstotelijk. Maar, ik hou de spanning er nog even in en ga u eerst even vertellen waar het boek over gaat. (gelieve niet te scrollen!)

Het  verhaal

We ontmoeten Ludwig in een ijskoud winters kustplaatsje. Heel stemmig en heel drukkend, want hij komt er voor een begrafenis. Als kind groeide hij op aan de kliffen, maar het ouderlijk huis is ondertussen door erosie van de aardbodem verdwenen. Letterlijk dan. Zijn verleden belandde zo ergens onder de zeespiegel, en dat mag u eveneens figuurlijk opvatten.

Ludwig is sinds kort moeder- en stuurloos. En dat is voor hem erg moeilijk. Want hij is het soort man dat nooit serieuze aandrang voelde om op eigen benen te gaan staan. Zo’n type dat tot zijn dertigste nog in hotel mama rondhangt. Moeders van dit soort zonen vinden dat eerst heel knus en gezellig, maar raken gaandeweg wanhopig. En ook Ludwigs moeder ondernam verwoede pogingen om haar kuiken uit het nest te stoten.

Het boek is geschreven als een flashback, en gaandeweg komen we heel wat verbijsterends te weten over het ouderpaar van onze Ludwig. We gaan het u zelf laten ontdekken, maar mensen, het is me wat! U kunt het heus niet zelf verzinnen.

In het reine komen met zo’n afkomst, het is niet iedereen gegeven. Leven met zulke torenhoge verwachtingen evenmin. Dan kan je bijna niet anders dan mensen teleurstellen. En dat is dan ook wat Ludwig doet, keer op keer.  Tenenkrommend bij wijlen, steeds hoofdschuddend te lezen. Maar o zo boeiend!

Levensreddend

Ik kwam dit boek op het spoor via de krant, waarin een journalist zich jubelend uitliet over een TV-programma. Daarin mijmerde de schrijver Tommy Wieringa over de band tussen moeders en zonen. En ook zijn moeder zelf komt uitgebreid aan het woord. De journalist schuwde geen superlatieven om deze documentaire aan te prijzen. Aangestoken door zoveel enthousiasme besloot ik via “uitzending gemist” te gaan kijken. En ik raad u aan hetzelfde te doen. Want het echte verhaal van Wieringa is heel bijzonder. De man kan bovendien fantastisch beeldend vertellen en is tevens erg succesvol in het laten vallen van betekenisvolle stiltes.

Ongeveer halverwege komt de aap uit de mouw: Caesarion is voor zijn moeder geschreven. Niet als een soort van verstikkende autobiografie, niet als een vorm van ultieme wraak, maar wel om haar ervan te overtuigen haar ziekte serieus te nemen. De moeder in het boek heeft immers kanker en wil zich enkel door pastelkleurige healers en andere kwakzalvers laten bijstaan. En sterft daardoor een pijnlijke dood.

Wieringa’s moeder liep ook de deuren der alternatieve geneeskunde plat om haar borstkanker te genezen. De schrijver probeerde alles om haar ervan te overtuigen een klassieke arts te raadplegen. Maar zijn weigerde pertinent. Dan bleef er nog maar één uitweg over: een aanval via de literatuur. En Wieringa trok zich terug aan de schrijftafel. Toen het boek afwas, gaf hij het aan zijn moeder met de woorden: lees zelf maar hoe je dood zult gaan. Zijn moeder weet het nog goed, hoe het boek haar de ogen opende. In de reportage zegt ze dan ook heel beslist dat ze door het te lezen heeft beseft dat ze naar haar zoon moest luisteren, en niet zo principieel alternatief moest doen. 

Levensreddend dus dit boek, of toch vooral levensverlengend, want helemaal goed kwam het niet. Alleen al daarom moet u het lezen. Maar ook omdat het een prachtig geschreven en stemmig verhaal is. En als u dan toch bezig bent, kijk dan ook eens naar de reportage. Wat mij betreft niet te missen. Want heel stiekem vind ik die moeder van Wieringa een heerlijk mens!