Boekenclub leest: Augustus

Net voor het kerstgebeuren losbarstte, schaarde de boekenclub zich idyllisch onder de kerstboom. We waren met weinig, dat was jammer, maar zo was er wel meer taart voor iedereen (elk nadeel heb zijn voordeel)

Hoe dan ook: we zaten niet zonder conversatie. Want we hadden allemaal een goed boek gelezen. Augustus van John Williams (AKA de man van Stoner). En dat bleek zoals steeds een uitgangspunt voor heel wat boeiende gesprekken, over heel wat onderwerpen. Hieronder een selectie van wat zoal ter tafel kwam:

Historische waarheid in een roman?

Een van ons is lerares Latijn en overgiet haar lessen steevast met een flinke saus cultuurgeschiedenis. Niet de eerste de beste dus om dit boek door te nemen. Maar, ze was tevreden. Er is niet al te veel gemorreld aan de historische context, al zitten er een paar kleine foutjes in. Opmerkelijk is wel het eerder negatieve beeld van Cicero en de positievere rol van Livia.

Ondergetekende historica werd vervolgens de risee van de avond, toen ik opmerkte dat ik de historische passages (het eerste deel van het boek) maar saai vond. Ja, veldslagen en spierballengerol, dat is nu niet meteen my cup of tea. Nooit geweest ook. Daarom heb ik ook voor cultuurgeschiedenis gekozen en de histoire bataille terzijde geschoven. Het tweede deel van het boek kon mij daarom wel bekoren: zo boeiend!

Het huwelijk

In dat tweede deel neemt Julia, de dochter van Augustus, het woord. Zij toont ons de vrouwelijke visie op de zaak. Uit haar blijkt pijnlijk duidelijk hoe weinig emotionele waarde de Romeinen aan het huwelijk hechtten. Echtgenoten hadden vooral een zakelijke band met elkaar en huwelijk konden even gemakkelijk weer ontbonden worden als dat politiek beter uitkwam. Of de vrouw in kwestie dat wel een goed idee vond, was niet echt van tel. Octavia, de zus van Augustus, maakte indruk, omdat ze op een bepaald moment weigert dit spel nog mee te spelen. 

Ook verbazend vanuit hedendaags perspectief is de rol van zelfmoord. In Romeinse tijden werd dit gezien als een bijzonder eervolle manier om van het toneel te verdwijnen. Beter de eer aan jezelf houden dan te worden gelynched door een tegenstander. En dat lynchen, dat ging trouwens heel vlotjes daar in het oude Rome.

De vrouw

Waren de vrouwen bij de Romeinen enkel de speelbal van mannen met dadendrang? Sommigen wel, maar anderen ontpopten zich als ware strategen. Livia bijvoorbeeld, Augustus echtgenote, had flink wat competenties verworven op het domein van de manipulatie. Ook Julia zelf leert op den duur de werkelijkheid naar haar hand te zetten. Dat gebeurt vooral onder invloed van een mysterieuze cultus in Klein Azië, waar ze met verve de rol van godin op zich neemt. Een hoofdrol die ze bij haar terugkeer uit Rome graag wil blijven behouden.

Een ontroerend nevenverhaal is dat van de voedster van Augustus, die wellicht een nauwere band met hem opbouwde dan al zijn familieleden samen. Ze ontmoet hem na jaren opnieuw tijdens een cruciaal moment in zijn leven. We verklappen verder niets, maar het is klasse!

De vorm

Naast de boeiende inhoud, is dit boek vooral interessant omwille van zijn vorm. Het is net alsof je in een bibliotheek bent beland en daar op een grote ebbenhouten tafel allerlei documenten voor je hebt uitgespreid. Brieven, dagboekfragmenten, rekeningen, officiële verordeningen. Je leest ze na een naast elkaar en puzzelt zo het verhaal samen. Heel knap gedaan!

De conclusie

We vonden het gemiddeld genomen een goed boek. Een aantal onder ons was laaiend enthousiast. Anderen, waaronder ik zelf, hadden toch nog wat twijfels. Vooral dan bij het eerste deel. Dat waren dan degenen die de introverte Stoner in hun hart hadden gesloten en wat moeite hadden met de harde politiek van Augustus. 

Maar het boek leverde opnieuw een hele fijne avond op, en dat is natuurlijk het allerbelangrijkste. We wensen onszelf bij deze een leesrijk 2015 toe!