Revolutionary Road: berusten of doorgaan?

Diep in onszelf zijn we allemaal geniaal. Een vat vol talenten. Een rijke bron aan competenties en kwaliteiten. Begiftigd met een scherp inzicht en onvolprezen wijsheid. Jawel.

Het probleem is alleen dat anderen dat niet zien. Of in elk geval niet waarderen. En ons dus in de weg zitten om ons volledig te ontplooien. Is dat even jammer. Daarom wachten we op het moment dat we worden ontdekt. Ooit komt de dag dat de wereld zich vertwijfeld zal afvragen hoe het komt dat zoveel talent zo lang over het hoofd werd gezien.

Positieve psychologen roepen ons immers euforisch op te gààn voor ons talent. In een maakbaar universum hebben we maar een klein zetje nodig. Een talentenjacht bijvoorbeeld, één geniale tweet of een gehypete blog. Roem en glorie liggen binnen handbereik, enkel een vingerknip is er nodig en hop! we stijgen hoog uit boven de grijze massa!

En als je genialiteit niet wordt opgemerkt, dan is dat dus vooral de schuld van de anderen. Van de buitenwereld. Van onvoorziene omstandigheden. Want, nee, het ligt niet aan jezelf, aan gebrek aan talent, wel aan gebrek aan kansen. 

Dat talent niet alleen een aangeboren gave is, maar enkel tot bloei komt door inspanning en doorzettingsvermogen vergeten we zo al wel eens. Tegenslagen overwinnen is namelijk niet zo gemakkelijk. Nee, dan blijven we uiteindelijk toch maar liever onder een TV-dekentje liggen met een kop thee. En dan een beetje afgunstig mopperen over de anderen.

Zie hier het drama van Frank en April Wheeler, de hoofdpersonen van Revolutionary Road. Een schijnbaar gelukkig echtpaar uit de fifties, die alles hebben waar men toen van droomde. Een moderne villa met tuin, een duo gezonde kinderen en voldoende geld om te doen waar ze zin in hebben. En toch zijn ze niet gelukkig.

April en Frank zijn er immers van overtuigd dat dit leven in de suburb maar een doorgangsfase is. En dat het ware leven hen nog wacht. April was immers goed op weg om een bejubelde actrice te worden, maar ze werd onverwacht zwanger en trouwde.  Frank had een geniale academische carrière voor de boeg, maar neemt voorlopig genoegen met een nietszeggende kantoorbaan in de stad. Maar ondertussen dromen ze van een glansrijk bestaan dat nog moet komen.

Het tragische in dit verhaal is niet dat het koppel geen talent heeft. We komen in elk geval niet te weten of ze echt kansen hebben gemist. Wel blijkt al snel dat kiezen voor je talent ook betekent dat je heel wat comfort moet verliezen, en dat je inspanningen moet leveren. Je dromen waarmaken vraagt offers en doorzettingskracht.

Uiteindelijk schittert dit tweetal vooral in onvermogen om boven hun eigen banaliteit uit te stijgen. Om eens echt moeite te doen. Om de moed te hebben te veranderen. Het loopt uit op een drama. Het is een boek waar ik al dagen over loop na te denken. Ik kan het moeilijk loslaten, omdat het me blijkbaar erg raakt.

Want, dit boek is een spiegel. Want wie kent dat niet: mokken om gebrek aan waardering, en ondertussen vooral erg bang zijn wat de anderen van ons zullen denken? In zijn boek Statusangst wil Alain de Botton ons daarvan bevrijden. Banaliteit is niet erg, stelt hij, niet iedereen is geniaal en je hebt niet noodzakelijk kansen gemist. Wie verzoend is met zichzelf kan nooit een loser zijn! En bovendien is de wereld niet zo maakbaar als we denken. Niet meer over piekeren dus, maar tevreden zijn met wat je wel hebt.

Al deze wijsheid in acht genomen, wat is dan ons voornemen voor het komende jaar? Tevreden zijn met wie we zijn en waar we staan? Ons erbij neerleggen dat niet iedereen een genie is, en geen overdreven moeite doen om boven onszelf uit te stijgen (want dat maakt ons enkel angstig en ongelukkig)? Of toch maar eens een extra inspanning leveren om bijvoorbeeld stevig door te denken en een boek te schrijven? We denken er de laatste dagen van 2013 nog eens diep over na. Onder ons dekentje en bij een kop thee!