Liefde op het tweede gezicht


Voor tante is het altijd teatime. Zomer en winter, dag en nacht: een kop thee smaakt op elk moment! Maar dat geldt natuurlijk niet voor alles. Integendeel, marketeers stellen immers dat timing cruciaal is: je moet niet mijlenver voor de troepen uit marcheren, maar ook niet met mosterd na de maaltijd komen.

Nu vraagt tante zich af: geldt dat ook voor boeken? Heeft het moment waarop je leest een invloed op je mening over het boek in kwestie? Is de context bepalend voor het leesgenot? Mmm: twee praktijkervaringen om dit te onderzoeken.

We beginnen met het boek dat gezorgd heeft voor tantes eerste en tot nu toe meest hevige boekverslavingsgebeuren:


Tante las dit boek toen ze zelf geschiedenis studeerde. De herkenbaarheid was dus groot. De hoofdpersonen uit dit boek zijn namelijk ook studenten die heel erg gepassioneerd zijn door het verleden, in hun geval de Griekse Oudheid. Natuurlijk organiseerden tante en haar kornuiten geen bacchanalen. En ze pleegden ook geen moord. Maar de setting op een universitaire campus, waar uren gespendeerd worden in bibliotheken en seminarielokalen sloot natuurlijk bijzonder nauw aan bij tantes eigen bestaan op dat moment.

En dus zorgde deze meeslepende thriller (waarbij je wist wat er gebeurd was, maar niet hoe) voor een compleet a-sociale week, waarbij tante zelfs feestjes heeft afgezegd om toch maar te kunnen doorlezen.

Een jaar of 6 later las ze het boek opnieuw. Ondertussen getrouwd en al lang geen student meer. En, wat dacht u? Het was opnieuw van dat! Weer dagenlange isolatie van echtgenoot en vriendenkring. Zelfs al had ze best onthouden hoe de vork in de steel zat. Was de context dus niet bepalend voor de waardering van dit boek? Of was haar leesdrang ingegeven door nostalgie naar haar studententijd, naar de eerste keer dat ze dit boek las?

Eigenlijk zou tante bij wijze van experiment het boek nu nog eens moeten lezen. Gewoon om te zien of het nu weer zo boeit. Maar ze durft niet. Stel dat ze weer zodanig wordt meegesleept dat ze de theekopjes gaat verwaarlozen? Neehee, een te groot risico!

Een heel ander verhaal betreft tantes leeservaringen met dit boek van Philippe Claudel:


Tante begon de eerste keer met dit boek ten ze verwikkeld was in een intensieve sollicitatieprocedure. Laat ons stellen dat de job van haar leven op het spel stond, zo ongeveer. In dat kader kon ze dus wel wat ontspanning gebruiken en Claudel weet haar normaliter steeds te kalmeren met zijn poëtische beschrijvingen. Maar deze keer ging het mis. Het raadselachtige boek waarin de hoofdpersoon Brodeck de opdracht krijgt een verslag te maken over de dood (moord?) van een vreemdeling, boeide tante helemaal niet. En dus schoof ze het met een zucht opzij.

Een jaar later (de job was ondertussen binnen!) besloot tante het boek een tweede kans te geven. Claudel was toch immers een van haar favoriete auteurs? En dus begon ze opnieuw, en werd helemaal meegesleept. Claudel vertelt op een ingetogen, rustige wijze een verhaal over hoe wreed mensen kunnen zijn. Nooit direct, wel indirect snap je dat het over de jodenvervolging gaat. Als lezer moet je meekunnen op dit rustige ritme. Hem de tijd geven langzaam de draad te spinnen. En, wanneer je zelf niet rustig bent, lukt dat niet. In stressvolle tijden Claudel lezen is dus blijkbaar geen goed idee.

In dit geval was de context, of beter de mentale ingesteldheid van tante wel bepalend. Zozeer zelfs dat haar mening over dit boek radicaal veranderde.

Maar normaal gezien neemt ze een afgewezen boek nooit opnieuw ter hand. Eens dichtgeklapt, blijft dat zo! Misschien moet tante een paar tegenvallers toch eens heroverwegen? Want, heeft u ook ervaringen met boekenliefde op het tweede gezicht?

Reacties

  1. Ik heb zelfs met boekenliefde op het derde gezicht. Lang geleden begon ik aan Can You Forgive Her?, het eerste deel uit de Pallisser-serie van Anthony Trollope. Ik kwam maar niet op gang. Boek weggelegd. Tijdje later weer begonnen. Nog steeds een moeizame verhouding. Boek weggelegd. Tijdje later weer begonnen en ineens: daar was de klik. Waarom die er de derde keer wel was en de keren daarvoor weet ik niet, maar ik heb uiteindelijk enorm van het boek genoten.
    Ik ben niet altijd zo volhouderig. Soms merk ik al gauw dat een boek niets voor mij is, maar dit was een Victoriaanse pil van het soort dat ik toen heel veel las en echt dol op was (en ben). Daarna heb ik met veel plezier de hele Pallisser-serie gelezen.

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Chapeau voor zoveel doorzettingskracht, Anna! Ik geef zelden een boek een tweede kans, tenzij je echt weet dat het hoe dan ook iets voor je moet zijn. Claudel is altijd supergoed (behalve zijn laatste dan, de onderzoeker). En daarom doe ik een poging. Ik kan ook erg lang doorgaan als ik een boek goed wil vinden. Zo heb ik ooit 500 pagina's Murakami gelezen omdat mensen die het kunnen weten er zo vol van waren. Maar zelfs na 500 pagina's was ik niet overtuigd, dus dan toch maar weggelegd. Een tweede poging zit er niet in, vrees ik.

      Verwijderen
    2. Van Murakami heb ik twee keer een heel boek uitgelezen (alhoewel geen hele dikke) en toen besloten dat hij niet aan mij besteed was...

      Verwijderen

Een reactie posten

Populaire posts