Onafgeronde levens: het buitenissige Lincoln in the Bardo

Ik zit op toneelles! Niet omdat ik ambities heb om voor een publiek te acteren, wel om beter te leren kijken én lezen. Afgelopen maandag was het alvast zeer interessant: we namen onze personages onder de loep. Wat is hun doel? Wat is de weerstand waar ze tegen lopen? Wat is hun houding en hun motief? Want dat alles bepaalt hoe je de tekst van zo iemand uitspreekt en welke lichaamstaal je daarbij gebruikt. Boeiend, en ik heb er deze week nog veel aan teruggedacht bij het lezen van dit erg theatrale boek (en, jawel, dat adjectief is positief bedoeld).

Lincoln in de bardo

Willie Lincoln, zoontje van, sterft vrij plots op 11-jarige leeftijd. De president is in shock en heeft tegelijkertijd ook een burgeroorlog aan zijn hoofd. Het afscheid valt hem zwaar en hij heeft veel moeite om zijn zoon los te laten. Daarom keert hij na de begrafenis nog twee keer terug naar het kerkhof. Om zijn kind te bezoeken. Om hem nog één keer te zien en aan te raken.  En om zo in het reine te komen met zijn verdriet.

Of, nee, eigenlijk is dit verhaal maar de aanleiding. Waar het eigenlijk om gaat zijn de andere geesten die op het kerkhof huizen. Zij kunnen de aarde maar niet verlaten en hebben daar allen hun eigen motief voor. Stuk voor stuk zijn er dingen die ze nog moeten afronden: er zijn relaties te lijmen, geheimen te delen en klappen uit te delen. En ze kunnen niet rusten voor dat achter de rug is.

Hun doel is: nog één keer echt contact kunnen maken met de achterblijvers, om te zeggen wat er nog moet worden gezegd. Hun verlangen naar het leven is daarbij zo groot dat ze eigenlijk niet helemaal door hebben dat ze dood zijn. Volgens hen zijn ze  "krank" en rusten ze uit in een krankenkist, tot ze weer naar huis kunnen gaan.

Theater

Het verhaal is al vreemd genoeg, de opbouw van het boek is nog veel experimenteler. Want als lezer krijg je eigenlijk een theatertekst voorgeschreven met dialogen (en ook veel monologen) van de onrustige geesten. Dat vraagt van de lezer heel wat flexibiliteit. Je moet immers zelf de personages opbouwen, de hints naar uiterlijk en gedragingen aan elkaar knopen, tussen de lijnen doorlezen. De script-achtige opbouw daagt je uit om na te denken over de voorgeschiedenis van de personages en over waar ze nu eigenlijk aan willen vasthouden.

Spookachtig

Maar dat is nog niet alles: er gebeuren ook heel vreemde dingen. De personages raken bijvoorbeeld zo enthousiast dat ze meerdere neuzen en handen krijgen, ze veranderen van gedaante en kruipen in levende mensen. Ook moeten ze zich verzetten tegen de engelen die regelmatig proberen om deze geesten mee te nemen naar het hiernamaals.


Geen boek dus voor realisten, want je hebt een flinke scheut fantasie nodig om dit buitenissige verhaal aan te kunnen. Maar als je daartoe bereid bent dan wacht je een werkelijk fantastische leeservaring. Griezelig bij tijden, en meteen ook vol prachtige verhalen over (onafgeronde) negentiende-eeuwse levens. Het boek deed me denken aan de prachtige film "the others" (als je hem nog niet hebt gezien: zeker doen) maar dan nog veel fantasievoller.

Joke, van de blog boekhappen, prikkelde mijn nieuwsgierigheid met haar bespreking van dit boek. Ik geef haar gelijk dat dit een heel bijzondere leeservaring was. En hoe zinderen die beelden van dit boek ook bij mij na.  een kerkhof zal nooit meer hetzelfde zijn!


Reacties

  1. Leuk om jouw mening over dit boek te lezen! Dit boek heeft een lange rijping, zelfs nu, het is al weer een tijdje terug dat ik het las, schieten er bij mij nog beelden uit dit boek voorbij. Dat vind ik wel heel bijzonder!

    BeantwoordenVerwijderen
  2. Ja, dat is bij mij ook zo. Het blijft wel bovenkomen, heel pakkend. En een mooie manier ook om zoveel verhalen te brengen

    BeantwoordenVerwijderen
  3. Fijne review! Ik vond dit boek fantastisch. Zo origineel bedacht en zo goed uitgevoerd. Ik ga het vast nog regelmatig herlezen.

    BeantwoordenVerwijderen

Een reactie posten

Populaire posts