De grote meesters (Les Misérables van Hugo)

Vorige week trakteerden we ons onszelf op een cultureel midweekje Amsterdam. Kinderloos! Hetgeen zowel bevrijdend als verbijsterend is, maar dat terzijde.

Een bezoekje aan het Rijksmuseum kon natuurlijk niet ontbreken. En dus trokken we ruim de tijd uit om deze tempel van Schone Kunsten gepast ere te brengen. Omdat we zo onze prioriteiten hebben begonnen we bij de Middeleeuwen en klommen zo langzaam op naar de pièce de résistance: de ere gallerij.

Daar binnentreden is toch wel even schrikken: wat een drukte! Wat een geflits van camera's en gedrang om toch maar een glimp te kunnen opvangen van hét meesterwerk: de Nachtwacht.

Laat me eens even héél eerlijk zijn: de nachtwacht is not my cup of tea. Want, waar gaat het nu eigenlijk over?  Mannen met dikke buiken, imposante hoeden en onpraktische sjerpen die interessant in de verte staren. En een uiteindelijk érg lelijk meisje in een gele jurk, die wat in de weg lijkt te lopen. Hè nee, het is me te groots, te bombastisch, te dramatisch.

Dan de Vermeers! Even verderop in alle rust te bekijken. Kleine kijkvenstertjes op een verstilde, intieme wereld. Waar een vrouw een brief leest, een meisje melk uitschenkt of iemand een straatje veegt. Eenvoudig, rustig en o zo mooi.

Grootse dramatiek, beste lezer, boeit me maar matig. Niet in de schilderkunst en ook niet in de literatuur. Dat bleek van de week weer tijdens het lezen van de grootse klassieker Les Misérables.

Voor wie het verhaal nog niet kent (en de liedjes uit de musical niet mee kan zingen) even een opfrissertje. Les misérables vertelt het verhaal van voormalig dwangarbeider Jean Valjean, die in Parijs het kleine meisje Cosette onder zijn hoede neemt. Zij groeit op tot een mooie jongedame en wordt verliefd op ene Marius. En dat terwijl Jean op de hielen wordt gezeten door de politieinspecteur Javert. Tegen de achtergrond van de opstand van 1832 voert Hugo ons naar een dramatisch hoogtepunt om u tegen te zeggen.

Dit boek maakt op bitere wijze duidelijk hoe weinig rechten armen hadden in de 19de eeuw. Jean, ooit veroordeeld omdat hij uit honger een brood stal, krijgt eigenlijk levenslang. Want hij wordt ook na zijn ontslag uit de gevangenis niet met rust gelaten. Je zou voor minder radicaliseren en transformeren tot een anarchist. Maar al helemaal in het begin van het boek ontmoet hij een fantastische bisschop: eenvoudig en met een groot hart. Wat mij betreft het mooiste personage en het sterkste deel van het boek.

Want ja,  Hugo kan wel prachtig vertellen.  Hij voert het verhaal naar enkele onvergetelijke scènes, vaak bij kaarslicht, die stuk voor stuk een romantisch schilderij waard zijn. Ook zijn karakters zijn met veel mededogen geschreven. Maar naast heldere, goed leesbare stukken, struikelde ik toch erg over uitgesponnen, redelijk drakerige passages over de revolutie, de slag bij Waterloo en de strijd voor het vaderland. Bloed gutst rijkelijk, mannen gedragen zich heldhaftig en zo, maar ik word er niet warm of koud van. Snel omdraaien dus die pagina's.

Het zal dus wel aan mij liggen: grootse dramatiek, diepgaande passie en doorwrochte emoties wekken bij mij enige weerzin op. Of toch enige tegenzin bij het lezen. En ik besef eens te meer dat ik liever een "kleinschalig" boek heb, met veel rust en veel stiltes.

Een Vermeer van papier en drukinkt dus graag, en geen Nachtwacht in boekformaat!

Reacties

  1. En hebben jullie nog wat boekhandels aangedaan in Amsterdam?

    BeantwoordenVerwijderen
  2. Nee! En we waren het nog wel zo van plan. Maar het luilakken lonkte te sterk. Wel ben ik nog even extra omgelopen voor thee van Wijs en Zonen. MMMM

    BeantwoordenVerwijderen
  3. Ik herken volkomen wat je zegt, ook over de Nachtwacht. Ik had eenzelfde soort gevoel van teleurstelling, 'Oh is dit het nu, nou, eigenlijk liever niet'.
    Het kleine, eenvoudige boven het grote opgehemelde, daar kan ik me in vinden.

    groetjes,

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Maar op zich prima als de volksstammen daarvoor blijven plakken: dan kunnen wij in alle rust genieten van de rest!

      Verwijderen
  4. Ik blijf ook altijd haken in Les Misérables, maar de musical vind ik dan wel weer fijn - daar past die (melo)dramatiek dan wel weer goed bij ;)

    BeantwoordenVerwijderen

Een reactie posten

Populaire posts